0
-
03/03/2025
Y học cổ truyền phương đông cho rằng bệnh thận mãn tính phần lớn là do tỳ và thận bị thiếu hụt, biểu hiện lâm sàng là đái ra đạm, đái ra máu, phù thũng… Khởi phát tương đối âm ỉ, chức năng thận suy giảm dần theo các mức độ khác nhau, một số bệnh nhân cuối cùng có thể bị suy thận mạn. Với bệnh thận nói chung, việc điều trị tốt nhất cần dựa vào tình trạng của bệnh nhân. Xin chia sẻ với các bạn một số công thức phổ quát về món ăn bài thuốc có chức tác dụng bổ thận, hồi phục chức năng thận.
Công thức bài thuốc cho bệnh viêm thận mãn tính: 15 gam Hoàng kỳ, 15 gam Địa Hoàng, 20 gam Câu kỷ, 10 gam Râu ngô, 20 gam Hoài sơn, 15 gam Bạch hoa xà. Sắc nước uống hàng ngày.
Trong đơn thuốc, Hoàng kỳ bổ khí, cường tráng kiện tỳ, lợi tiểu, giảm sưng; đại hoàng bổ thận tinh; sơn tra bổ gan thận dưỡng tinh; râu ngô chưng nước uống giảm sưng; Bài thuốc này thích hợp cho những bệnh nhân bị viêm thận mãn tính kèm theo cả tỳ lẫn thận, biểu hiện bằng tiểu đạm, phù chi dưới, đau lưng mỏi gối.
Nấm tuyết hạnh nhân.
Nguyên liệu: 1 cái nấm tuyết khô, 4 quả óc chó, 20g hạnh nhân nam, 5g Câu kỷ, nửa lá phổi lợn, 50g thịt nạc, lượng gừng vừa đủ (cho 3-4 người).
Cách nấu: Ngâm nấm tuyết trong nước ấm rồi cắt thành từng miếng vừa ăn, rửa sạch hạnh nhân, rửa sạch phổi lợn với vòi nước nhiều lần rồi cắt thành từng miếng lớn cho vào nồi cùng với thịt nạc và dược liệu, thêm 2L nước, nấu ở lửa lớn 15 phút, sau đó chuyển sang đun nhỏ lửa trong 1 giờ, cuối cùng nêm muối vừa ăn.
Cật heo hầm với khoai mỡ để bổ thận tráng dương.
Nguyên liệu: 10 gam Đương quy, 20 gam Đảng sâm, 30 gam Hoài sơn, 2 quả thận heo, gừng và tỏi.
Cách làm: Cật heo lọc bỏ màng ngoài, bổ đôi lọc bỏ gân trong, rửa sạch, cắt miếng vừa ăn; cho các dược liệu trên vào túi gạc buộc chặt miệng, cho vào soong, thêm nước, đun sôi; Cho thận heo, gừng thái lát và tỏi băm vào nồi canh đun sôi, đun nhỏ lửa trong 40 phút, thêm một chút muối và dùng.
Súp tỏi tây và hàu.
Nguyên liệu: 300g tỏi tây, 6 ~ 8 con hàu tươi, gừng và hạt tiêu trắng trắng (cho 3-4 người).
Cách nấu: hàu bỏ vỏ và rửa sạch hàu, rửa sạch và cắt tỏi tây thành hai đoạn, cho 1L nước vào nồi, cho hàu và gừng vào, khi hàu chín tới thì cho tỏi tây vào, nấu tiếp 5 phút, cuối cùng cho tiêu trắng vào. Bạn cũng có thể cho thêm dầu mè theo khẩu vị riêng, thêm chút muối cho vừa ăn.
Canh nấm vua hầm cá ngựa.
Nguyên liệu: 2 con cá ngựa, 60 gram nấm đùi gà, 50 gram nấm đông cô, 20 gram nấm ngọc cẩu, 200 gram thăn lợn, 3 lát gừng (cho 2-3 người)
Cách nấu: Các loại nấm bot chân rửa sạch để ráo; rửa sạch thịt lợn rồi thái miếng to, cho vào nồi hầm với gừng và các ngựa rồi thêm cho lượng nước vừa đủ, đậy vung, đun trên ngọn lửa liu riu trong 1 giờ, sau đó cho nấm vào đun sôi thêm 20 phút, nêm thêm muối vừa ăn (có thể vớt nấm đùi gà, nấm rơm, nấm đông cô, thăn lợn trộn với xì dầu). Số canh này dành cho 2 người ăn.
Súp củ cải trắng và đuôi bò.
Nguyên liệu: 500g củ cải trắng, 700g đuôi bò, 4 lát gừng, một ít rau mùi.
Cách nấu: Củ cải trắng gọt vỏ, cắt miếng lớn, cắt đuôi bò thành từng khúc, rửa sạch, cho nước vào nồi đun sôi và cho thêm một ít rượu , sau đó rửa lại bằng nước lạnh, cắt rau mùi thành từng đoạn nhỏ. Cho phần đuôi bò và gừng thái sợi vào nồi đất, thêm 2500 ml nước (khoảng 10 bát con nước), đun trên bếp lửa liu riu trong 2 giờ, sau đó cho phần củ cải trắng vào đun thêm nửa tiếng, cho phần rau mùi và có thể cho lượng muối thích hợp vào.
Canh tôm đậu phụ tỏi tây.
Nguyên liệu: 150g tỏi tây, 2 miếng đậu phụ, 100g tôm tươi (cho 3-4 người ăn).
Cách nấu: Tỏi tây nhặt bỏ rễ và lá úa, rửa sạch, cắt khúc nhỏ khoảng 3 cm; rửa sạch đậu phụ rồi thái miếng vuông nhỏ; bỏ vỏ tôm, rút chỉ tôm, bỏ đầu và đuôi, rửa sạch, cắt tôm thành hai đoạn. Đun sôi nước và một ít dầu ăn, cho đậu phụ và tôm tươi vào đun đến khi còn 80% thì cho tỏi tây vào, đun sôi, nêm muối.
Cháo dạ dày lợn.
Trong cuộc sống hàng ngày, nếu có các triệu chứng như da sạm, thiếu khí và lười nói, chướng bụng, đi ngoài phân lỏng, đau thắt lưng và đầu gối, tiểu đêm nhiều lần, lưỡi nhợt nhạt và có dấu răng thì cần phải bồi bổ tỳ vị, thận khí. Ngoài việc tìm kiếm sự chăm sóc y tế kịp thời, bạn cũng có thể thử các món ăn để duy trì sức khỏe của mình. Ở đây tôi giới thiệu một đơn thuốc chữa bệnh từ cháo dạ dày lợn.
Cách làm cụ thể là: Chuẩn bị 10 gam Bạch truật, 10 gam Hạt cau (Binh lang), 1 cái dạ dày lợn, lượng gừng vừa đủ, 100 gam gạo tẻ. Dạ dày lợn rửa sạch, thái miếng nhỏ, xào với Bạch truật, trầu không, gừng, bỏ bã lấy nước cốt, nấu cháo với nước cốt, gạo tẻ. Uống nước cháo, có thể lấy thịt lợn ra và chấm với dầu mè, xì dầu để ăn kèm trong bữa ăn, mỗi ngày mộtbữa, có thể dùng trong 7-10 ngày.
Canh trứng nấm và tỏi tây.
Nguyên liệu: 250g tỏi tây, 100g nấm, 3 quả trứng, lượng hành lá băm nhỏ thích hợp (cho 3-4 người ăn).
Cách nấu: Tỏi tây rửa sạch, cắt khúc nhỏ, nấm rửa sạch, thái miếng nhỏ, thêm chút muối vào trứng đánh tan, cho 1.5L nước vào nồi, sau khi đun sôi thì cho tỏi tây, nấm và một chút dầu mè vào đun khoảng 10 phút. Sau đó cho trứng đã đánh tan vào, vừa đảo vừa xếp sao cho trứng chín đều, cuối cùng thêm muối, hành lá, tiêu trắng và các gia vị tùy theo khẩu vị cá nhân.
Cháo đậu chân gà.
Nguyên liệu: 50g đậu đen, 50g đậu lăng trắng, 20g hoài sơn, 3 quả táo đỏ, 200g chân gà, 50g thịt nạc, 3 lát gừng (4 phần ăn).
Cách nấu: chân gà (tươi hoặc đông lạnh, rã đông trước khi nấu), rửa sạch, cắt bỏ móng cho vào nồi ninh cùng tất cả các thành phần trên với 1500ml nước, đun trong 45 phút, nêm chút muối. Chỉ cần nêm gia vị, uống nước canh và ăn cả bã canh.
Canh trứng vịt, hạt óc chó, đậu đen.
Nguyên liệu: 2 quả trứng vịt lộni, 30g đậu đen, 5 quả óc chó (dành cho 2 người).
Cách nấu: Rửa sạch đậu đen và ngâm trong nửa tiếng, bóc vỏ quả óc chó để lấy phần thịt, thêm khoảng 1000ml nước và đun sôi trên lửa lớn, đậu đen sẽ nở nhẹ trong khoảng 30 phút. Đập trứng vịt lộn cho vào tô, dùng đũa đảo đều, lấy nước đậu đen đã nấu chín và nước óc chó bắc lên bếp, đổ trứng vịt tươi đã đánh nát vào, vừa đổ vừa khuấy, bắc lên bếp sau khi khuấy đều thì cho một chút muối. Ăn nóng.
Đối với bệnh thận dương, bạn cũng có thể ăn một số quả vải.
Bệnh thận dương chủ yếu do các yếu tố như cơ thể thiếu dương, người già, bệnh mãn tính và tổn thương thận, làm việc quá sức. Những bệnh nhân này nên ăn nhiều vải hơn.
Vải thiều chứa pectin, axit malic, axit amin tự do, sắt, canxi, phốt pho, vitamin B1 và vitamin C. Y học cổ truyền cho rằng vải có vị ngọt, tính ấm, có thể bổ khí và bổ huyết, bổ tinh và tủy, thúc đẩy cơ thể và dạ dày. Nghiên cứu y học hiện đại đã phát hiện ra rằng vải có thể cải thiện tiêu hóa và lưu thông máu, và có thể được sử dụng để điều trị liệt dương, xuất tinh sớm, di tinh và thiếu thận-dương do đau thắt lưng và đầu gối, mất ngủ và hay quên.
Ngoài ra, những thực phẩm thường dùng để bổ thận tráng dương bao gồm thịt cừu, tủy lợn, hạt thông, hạt vừng đen,… Tuy tác dụng của thực phẩm bổ thận kém xa thuốc điều trị nhưng vẫn có tác dụng nhất định. Ngoài ra, xin nhắc lại rằng có thận âm, thận dương khác nhau, thức ăn cũng lạnh, nóng, ấm, mát đều thiên lệch, chúng ta phải hiểu thuốc bổ trước để biết thực phẩm ăn vào có hợp hay không.
Lưu ý! Đừng ăn khế nếu thận không tốt.
Đối với bệnh nhân suy thận, khế có thể là một loại thuốc. Nhiều trường hợp bác sĩ cho biết bệnh thận đã trầm trọng hơn khi ăn khế. Ví dụ, hội chứng thận hư nguyên phát dễ tái phát sau khi ăn khế, những bệnh nhân thiếu máu đang lọc màng bụng và chạy thận nhân tạo rất dễ bị ngộ độc và hôn mê sau khi ăn khế, thậm chí có trẻ còn bị đái ra máu sau khi ăn khế.
Sau khi nghiên cứu thử nghiệm, điều này có thể liên quan đến chất độc thần kinh gây kích thích có trong quả khế. Ngoài ra, thí nghiệm trên động vật cũng cho thấy, khế có thể gây tổn thương màng đáy mao mạch cầu thận, tổn thương quá trình chân tế bào biểu mô, dẫn đến tiểu máu, cơ chế của nó có khả năng liên quan đến phản ứng dị ứng.
Chúng tôi cũng nhận thấy việc sử dụng phương pháp lọc máu để cấp cứu bệnh nhân ngộ độc nặng hôn mê, các triệu chứng ngộ độc biến mất nhanh chóng cho thấy phương pháp lọc máu có tác dụng tốt trong việc loại bỏ chất độc từ quả khế. Cần lưu ý nếu là người bệnh thận hoặc người có tiền sử bệnh thận thì tốt nhất không nên ăn khế chua để đề phòng bệnh thận tái phát hoặc ngộ độc nguy hiểm đến tính mạng.
Công thức bài thuốc cho bệnh viêm thận mãn tính: 15 gam Hoàng kỳ, 15 gam Địa Hoàng, 20 gam Câu kỷ, 10 gam Râu ngô, 20 gam Hoài sơn, 15 gam Bạch hoa xà. Sắc nước uống hàng ngày.
Trong đơn thuốc, Hoàng kỳ bổ khí, cường tráng kiện tỳ, lợi tiểu, giảm sưng; đại hoàng bổ thận tinh; sơn tra bổ gan thận dưỡng tinh; râu ngô chưng nước uống giảm sưng; Bài thuốc này thích hợp cho những bệnh nhân bị viêm thận mãn tính kèm theo cả tỳ lẫn thận, biểu hiện bằng tiểu đạm, phù chi dưới, đau lưng mỏi gối.
Nấm tuyết hạnh nhân.
Nguyên liệu: 1 cái nấm tuyết khô, 4 quả óc chó, 20g hạnh nhân nam, 5g Câu kỷ, nửa lá phổi lợn, 50g thịt nạc, lượng gừng vừa đủ (cho 3-4 người).
Cách nấu: Ngâm nấm tuyết trong nước ấm rồi cắt thành từng miếng vừa ăn, rửa sạch hạnh nhân, rửa sạch phổi lợn với vòi nước nhiều lần rồi cắt thành từng miếng lớn cho vào nồi cùng với thịt nạc và dược liệu, thêm 2L nước, nấu ở lửa lớn 15 phút, sau đó chuyển sang đun nhỏ lửa trong 1 giờ, cuối cùng nêm muối vừa ăn.
Cật heo hầm với khoai mỡ để bổ thận tráng dương.
Nguyên liệu: 10 gam Đương quy, 20 gam Đảng sâm, 30 gam Hoài sơn, 2 quả thận heo, gừng và tỏi.
Cách làm: Cật heo lọc bỏ màng ngoài, bổ đôi lọc bỏ gân trong, rửa sạch, cắt miếng vừa ăn; cho các dược liệu trên vào túi gạc buộc chặt miệng, cho vào soong, thêm nước, đun sôi; Cho thận heo, gừng thái lát và tỏi băm vào nồi canh đun sôi, đun nhỏ lửa trong 40 phút, thêm một chút muối và dùng.
Súp tỏi tây và hàu.
Nguyên liệu: 300g tỏi tây, 6 ~ 8 con hàu tươi, gừng và hạt tiêu trắng trắng (cho 3-4 người).
Cách nấu: hàu bỏ vỏ và rửa sạch hàu, rửa sạch và cắt tỏi tây thành hai đoạn, cho 1L nước vào nồi, cho hàu và gừng vào, khi hàu chín tới thì cho tỏi tây vào, nấu tiếp 5 phút, cuối cùng cho tiêu trắng vào. Bạn cũng có thể cho thêm dầu mè theo khẩu vị riêng, thêm chút muối cho vừa ăn.
Canh nấm vua hầm cá ngựa.
Nguyên liệu: 2 con cá ngựa, 60 gram nấm đùi gà, 50 gram nấm đông cô, 20 gram nấm ngọc cẩu, 200 gram thăn lợn, 3 lát gừng (cho 2-3 người)
Cách nấu: Các loại nấm bot chân rửa sạch để ráo; rửa sạch thịt lợn rồi thái miếng to, cho vào nồi hầm với gừng và các ngựa rồi thêm cho lượng nước vừa đủ, đậy vung, đun trên ngọn lửa liu riu trong 1 giờ, sau đó cho nấm vào đun sôi thêm 20 phút, nêm thêm muối vừa ăn (có thể vớt nấm đùi gà, nấm rơm, nấm đông cô, thăn lợn trộn với xì dầu). Số canh này dành cho 2 người ăn.
Súp củ cải trắng và đuôi bò.
Nguyên liệu: 500g củ cải trắng, 700g đuôi bò, 4 lát gừng, một ít rau mùi.
Cách nấu: Củ cải trắng gọt vỏ, cắt miếng lớn, cắt đuôi bò thành từng khúc, rửa sạch, cho nước vào nồi đun sôi và cho thêm một ít rượu , sau đó rửa lại bằng nước lạnh, cắt rau mùi thành từng đoạn nhỏ. Cho phần đuôi bò và gừng thái sợi vào nồi đất, thêm 2500 ml nước (khoảng 10 bát con nước), đun trên bếp lửa liu riu trong 2 giờ, sau đó cho phần củ cải trắng vào đun thêm nửa tiếng, cho phần rau mùi và có thể cho lượng muối thích hợp vào.
Canh tôm đậu phụ tỏi tây.
Nguyên liệu: 150g tỏi tây, 2 miếng đậu phụ, 100g tôm tươi (cho 3-4 người ăn).
Cách nấu: Tỏi tây nhặt bỏ rễ và lá úa, rửa sạch, cắt khúc nhỏ khoảng 3 cm; rửa sạch đậu phụ rồi thái miếng vuông nhỏ; bỏ vỏ tôm, rút chỉ tôm, bỏ đầu và đuôi, rửa sạch, cắt tôm thành hai đoạn. Đun sôi nước và một ít dầu ăn, cho đậu phụ và tôm tươi vào đun đến khi còn 80% thì cho tỏi tây vào, đun sôi, nêm muối.
Cháo dạ dày lợn.
Trong cuộc sống hàng ngày, nếu có các triệu chứng như da sạm, thiếu khí và lười nói, chướng bụng, đi ngoài phân lỏng, đau thắt lưng và đầu gối, tiểu đêm nhiều lần, lưỡi nhợt nhạt và có dấu răng thì cần phải bồi bổ tỳ vị, thận khí. Ngoài việc tìm kiếm sự chăm sóc y tế kịp thời, bạn cũng có thể thử các món ăn để duy trì sức khỏe của mình. Ở đây tôi giới thiệu một đơn thuốc chữa bệnh từ cháo dạ dày lợn.
Cách làm cụ thể là: Chuẩn bị 10 gam Bạch truật, 10 gam Hạt cau (Binh lang), 1 cái dạ dày lợn, lượng gừng vừa đủ, 100 gam gạo tẻ. Dạ dày lợn rửa sạch, thái miếng nhỏ, xào với Bạch truật, trầu không, gừng, bỏ bã lấy nước cốt, nấu cháo với nước cốt, gạo tẻ. Uống nước cháo, có thể lấy thịt lợn ra và chấm với dầu mè, xì dầu để ăn kèm trong bữa ăn, mỗi ngày mộtbữa, có thể dùng trong 7-10 ngày.
Canh trứng nấm và tỏi tây.
Nguyên liệu: 250g tỏi tây, 100g nấm, 3 quả trứng, lượng hành lá băm nhỏ thích hợp (cho 3-4 người ăn).
Cách nấu: Tỏi tây rửa sạch, cắt khúc nhỏ, nấm rửa sạch, thái miếng nhỏ, thêm chút muối vào trứng đánh tan, cho 1.5L nước vào nồi, sau khi đun sôi thì cho tỏi tây, nấm và một chút dầu mè vào đun khoảng 10 phút. Sau đó cho trứng đã đánh tan vào, vừa đảo vừa xếp sao cho trứng chín đều, cuối cùng thêm muối, hành lá, tiêu trắng và các gia vị tùy theo khẩu vị cá nhân.
Cháo đậu chân gà.
Nguyên liệu: 50g đậu đen, 50g đậu lăng trắng, 20g hoài sơn, 3 quả táo đỏ, 200g chân gà, 50g thịt nạc, 3 lát gừng (4 phần ăn).
Cách nấu: chân gà (tươi hoặc đông lạnh, rã đông trước khi nấu), rửa sạch, cắt bỏ móng cho vào nồi ninh cùng tất cả các thành phần trên với 1500ml nước, đun trong 45 phút, nêm chút muối. Chỉ cần nêm gia vị, uống nước canh và ăn cả bã canh.
Canh trứng vịt, hạt óc chó, đậu đen.
Nguyên liệu: 2 quả trứng vịt lộni, 30g đậu đen, 5 quả óc chó (dành cho 2 người).
Cách nấu: Rửa sạch đậu đen và ngâm trong nửa tiếng, bóc vỏ quả óc chó để lấy phần thịt, thêm khoảng 1000ml nước và đun sôi trên lửa lớn, đậu đen sẽ nở nhẹ trong khoảng 30 phút. Đập trứng vịt lộn cho vào tô, dùng đũa đảo đều, lấy nước đậu đen đã nấu chín và nước óc chó bắc lên bếp, đổ trứng vịt tươi đã đánh nát vào, vừa đổ vừa khuấy, bắc lên bếp sau khi khuấy đều thì cho một chút muối. Ăn nóng.
Đối với bệnh thận dương, bạn cũng có thể ăn một số quả vải.
Bệnh thận dương chủ yếu do các yếu tố như cơ thể thiếu dương, người già, bệnh mãn tính và tổn thương thận, làm việc quá sức. Những bệnh nhân này nên ăn nhiều vải hơn.
Vải thiều chứa pectin, axit malic, axit amin tự do, sắt, canxi, phốt pho, vitamin B1 và vitamin C. Y học cổ truyền cho rằng vải có vị ngọt, tính ấm, có thể bổ khí và bổ huyết, bổ tinh và tủy, thúc đẩy cơ thể và dạ dày. Nghiên cứu y học hiện đại đã phát hiện ra rằng vải có thể cải thiện tiêu hóa và lưu thông máu, và có thể được sử dụng để điều trị liệt dương, xuất tinh sớm, di tinh và thiếu thận-dương do đau thắt lưng và đầu gối, mất ngủ và hay quên.
Ngoài ra, những thực phẩm thường dùng để bổ thận tráng dương bao gồm thịt cừu, tủy lợn, hạt thông, hạt vừng đen,… Tuy tác dụng của thực phẩm bổ thận kém xa thuốc điều trị nhưng vẫn có tác dụng nhất định. Ngoài ra, xin nhắc lại rằng có thận âm, thận dương khác nhau, thức ăn cũng lạnh, nóng, ấm, mát đều thiên lệch, chúng ta phải hiểu thuốc bổ trước để biết thực phẩm ăn vào có hợp hay không.
Lưu ý! Đừng ăn khế nếu thận không tốt.
Đối với bệnh nhân suy thận, khế có thể là một loại thuốc. Nhiều trường hợp bác sĩ cho biết bệnh thận đã trầm trọng hơn khi ăn khế. Ví dụ, hội chứng thận hư nguyên phát dễ tái phát sau khi ăn khế, những bệnh nhân thiếu máu đang lọc màng bụng và chạy thận nhân tạo rất dễ bị ngộ độc và hôn mê sau khi ăn khế, thậm chí có trẻ còn bị đái ra máu sau khi ăn khế.
Sau khi nghiên cứu thử nghiệm, điều này có thể liên quan đến chất độc thần kinh gây kích thích có trong quả khế. Ngoài ra, thí nghiệm trên động vật cũng cho thấy, khế có thể gây tổn thương màng đáy mao mạch cầu thận, tổn thương quá trình chân tế bào biểu mô, dẫn đến tiểu máu, cơ chế của nó có khả năng liên quan đến phản ứng dị ứng.
Chúng tôi cũng nhận thấy việc sử dụng phương pháp lọc máu để cấp cứu bệnh nhân ngộ độc nặng hôn mê, các triệu chứng ngộ độc biến mất nhanh chóng cho thấy phương pháp lọc máu có tác dụng tốt trong việc loại bỏ chất độc từ quả khế. Cần lưu ý nếu là người bệnh thận hoặc người có tiền sử bệnh thận thì tốt nhất không nên ăn khế chua để đề phòng bệnh thận tái phát hoặc ngộ độc nguy hiểm đến tính mạng.
